Var mı pulun, herkes kulun

Dünden bugüne varlıklı olmak övüle gelmiştir. İnsanların servet edinmeye yönelik dürtüsü yadsınamaz. Mesele kişinin refaha nasıl ulaşacağı noktasında toplanmaktadır. Bir yanda; piyangodan büyük ikramiye hayalleri, kumar sitelerinde perişan olan hayatlar, kripto paralarda batan dünyalar… Hepsinin ortak hedefi aynıydı. Köşeyi dönmek. Mal ve mülk sahibi olmak dolayısıyla kudretli olmak ve tahakküm etmek. Diğer yanda ise toplumun refahını sağlamak için düzenlemeler yapmakla ve izlemek yükümlü kamu otoritesi. 2023 yılında 168 bin 30, 2024 yılında da 233 bin kumar oynatan site hakkında idari işlem yapıldı. Bir mahallede bu kadar yasa dışı dükkan açılıyorsa varın siz bu siteleri açanların hedefledikleri müşteri potansiyelini düşünün. Elbette adli ve idari işlemler yapılacak. Ancak mesele bataklığı kurutmak.

Refah talebi insanlığın ortak özelliği olunca; doğal olarak devletin düzenleyici işlemlerine de konu olmuştur. Hukuk, ekonomi ve maliye disiplinleri böyle doğmuştur. Kurallar olmasa, can ve mal güvenliğini sağlamak olanaklı olmayacaktır. Konunun can alıcı yeri de burada. Kamu otoritesi de düzenlemeleri ile refahı sağlama ve yukarı taşıma amacını güdecektir. Bireyin uzmanlaşması ve doğru istihdamı ile topyekun kalkınma sağlanacaktır.

Odak noktası kalkınma olduğu sürece milletin mutluluğundan bahsetmek olanaklı olacaktır. Aksi halde bireyler kendi yolunu bulmaya çalışacaklar ki bu da içgüdüsel bir davranış. Bugün hangi eve misafir olsanız, hangi kahvehaneye kafeye otursanız, genciyle yaşlısıyla konuşulan konuların başında; ekonomi, aylıklara verilen artışlar, kiralar. faturalar gelir. Kısaca satı alma gücüdür, fiyatlardır gündem.

Dolayısıyla kalıcı fiyat istikrarı tüm iktidarların amacı olacaktır. Elbette istikrarı sağlamak için mali politikalar olacak ama üretim yönlü politikalar olmadan nereye varılabilir, soru işaretidir. Marketlerimiz ve pazarlarımız yurt dışı menşeli ürünlere, caddelerimiz yurt dışı menşeli işletmelere, iş gücü piyasamız yabancı çalışanlara kalırsa kazanan yabancı ülkeler olur. Ekonomi savaşında bizim yurt dışına satış yapmamız, bizi kazanan taraf yapacaktır. Açıkça şu basit gerçeği ortaya koymalı: Biz kendi ürettiğimiz ürünü yurt dışına satarsak zenginleşiriz. Yurt dışından gelen ürüne, markaya, işletmeye para vererek, yurt dışını zenginleştiririz. Bu nedenle arz yönlü politikaların ön plana alınması kritik önemde. Özellikle de temel ihtiyaç alanlarında ve stratejik ürünlerde tavizsiz yerli politikalarının izlenmesi yerinde olacaktır. Önceliği de elbette tarım, hayvancılık, enerji ve imalat sektörleri alacaktır. Amaca ulaşmada kooperatifçilik, ihtisas bölgeleri, startup projeleri vb. uygulamalar araç olacaktır.

Arz yönlü politikalara odaklanılmadığında; kalkınma ve medeniyet hedeflerine ulaşmak olanaklı olmadığı gibi mutlu bir millet, güçlü bir devlet olmak da olanaklı olmayacaktır. Refahını kendi güdüleri ile sağlamaya çalışan ve oradan oraya savrulan bireylerin sayısı ise her geçen gün artacaktır. Yasa dışı bahis yaptıran ve sanal kumar oynatan sitelerin sayısını ürpererek izleriz.

Beş puanlık SGK teşviği dört puana düştü; işveren maliyeti her işçi için en az 290 TL arttı

2008 yılından bu yana özel sektör işverenleri için SGK’ya ödeyecekleri sigorta primlerinde 5 puanlık indirim sağlanmaktaydı. Bu durumda işveren prim oranı; yüzde 20,75 yerine yüzde 15,75 olarak uygulanıyordu. 1 Şubat 2025 tarihinde yürürlüğe giren düzenleme ile hazine indirimi 4 puana düşürüldü. Yeni durumda yüzde 20,75 yerine yüzde 16,75 oranında prim alınacaktır. Kamu harcamalarının düşürülmesi ve kaynakların etkin kullanılması hedeflenerek özel sektöre verilen teşviğin tutarında 1 puanlık azaltmaya gidilmiştir.

İstisna olarak imalat sektöründe faaliyet gösteren işyerlerinde beş puanlık indirim; 2025 ve 2026 yıllarında sürecektir. İmalat sektörüne tanınan söz konusu istisnanın 31/12/2027 tarihine kadar uzatılmasına yetkisi Cumhurbaşkanına ait olacaktır.

2025 yılında asgari ücret desteği devam edecek mi?

2016 yılından itibaren uygulanan asgari ücret desteğine 2025 yılında da devam edilmesini sağlayan yasal düzenleme yapıldı. Ocak ayından başlayacak destek uygulaması, Aralık ayına kadar sürecek. Ödenecek sigorta primi tutarından destek tutarının mahsup edilmesi yoluyla destekten yararlanılacaktır. Asgari ücret destek tutarı günlük 33,33 TL., aylık ise 1.000 TL. olarak uygulanacaktır. Toplu iş sözleşmesine tabi özel sektöre ait işyerlerinde aylık destek tutarı 2.000 TL.’ye çıkacaktır.

Asgari ücret destek tutarlarından yararlanabilmek için: Destekten yararlanılacak aydaki sigortalı sayısı; 2024 yılında 4 (a) kapsamında en az sigortalı bildirimi yapılan aydaki sigortalı sayısının altına düşmemelidir. Bundan ötürü 2024 yılında bildirilen en az sigortalı sayısının not edilmesi ve 2025 yılında destekten yararlanabilmek için not edilen sayının altında sigortalı sayısına düşülmemesi gerekecektir.

Sorularınız için e-posta adresi: hkaganoyken@gmail.com