Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer’in Milli Uzay Programı kapsamında yürütülen çalışmalar ve Ay''a insanlı gidişin hangi tarihte yapılacağına ilişkin sorularını cevapladı.
TÜBİTAK''ın bilim insanlarına yönelik destek programları çerçevesinde son 20 yılda uzay bilimleri alanında 169 kişiye 40.9 milyon TL destek sağladığını belirten Bakan Varank, uzay çalışmaları alanındaki 31 projeye de 30.2 milyon TL düzeyinde destek verildiğini aktardı. Bakan Varank, Türkiye Uzay Ajansı tarafından Milli Uzay Programı kapsamında geliştirilen projelere ilişkin proje fizibilite ve bütçelendirme faaliyetlerinin tamamlandığını, "Ay Araştırma Programı" ve "Türk Astronot ve Bilim Misyonu" projelerine devam edildiğini bildirdi.
Bakan Varank, 2022 tarihli Cumhurbaşkanlığı Genelgesinde sunulan "Milli Uzay Programı Strateji Belgesi"ni hatırlatarak, "2022-2030 yılları arasında Ay''a insanlı erişim gibi bir hedef bulunmamaktadır. Bahse konu strateji belgesinden de görüleceği üzere, Türk Astronot ve Bilim Misyonu Programında bir Türk vatandaşının uluslararası iş birliği ile Uluslararası Uzay İstasyonu''na çıkarak, uzaya erişimi ve uzayda gerçekleştirilecek bilimsel faaliyetlerde yer alması amaçlanmaktadır. Kısacası, seçilen Türk uzay yolcusunun gerekli eğitimlerini tamamladıktan sonra 2023 yılının ikinci yarısında bilimsel araştırma yapmak için Ay''a değil, Uluslararası Uzay İstasyonu''na gönderilmesi planlanmaktadır." dedi
ERDOĞAN: "AY''A SERT İNİŞ YAPACAĞIZ"
9 Şubat 2021''de Milli Uzay Programı Tanıtım Toplantısı''nda konuşan Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Ay''a sert iniş yapacağız" demişti.
Erdoğan, Milli Uzay Programı''ndaki hedefleri gerçekleştirmek için hangi kaynak ve yetkinliklere sahip olunması gerektiğini, adımları ne zaman ve ne şekilde atacaklarını belirlediklerini aktararak, "Şimdi Türkiye''nin uzaydaki 10 yıllık vizyon, strateji, hedef ve projelerinin yer aldığı Milli Uzay Programı''mızı bugünlerde meşhur olan sloganı ile tüm dünyaya ilan ediyor ve diyorum ki ''Gökyüzüne bak, Ay''ı gör." açıklamasında bulundu.
"Milli Uzay Programı''ndaki birincil ve en önemli hedefimiz Cumhuriyet''imizin 100''üncü yılında Ay''a ilk teması gerçekleştirmektir. İnşallah Ay''a gidiyoruz. Hazırlıklarına başladığımız Ay Programı ile bu hedefi iki aşamada tamamlamayı planlıyoruz." diyen Cumhurbaşkanı Erdoğan, şöyle konuştu:
"İlk aşamada, 2023 yılı sonunda yakın Dünya yörüngesinde ateşleyeceğimiz kendi milli ve özgün hibrit roketimizle Ay''a ulaşarak sert iniş gerçekleştireceğiz. Uzay aracımızı yakın yörüngeye çıkaracak ilk fırlatmayı uluslararası iş birliği ile hayata geçireceğiz. Bu görevi tamamladığımızda hem Ay''a ulaşmayı başaran ülkelerden biri olacağız hem de ikinci aşama Ay misyonu için gerekli bilgileri toplamış olacağız. 2028''de hayata geçirmeyi planladığımız ikinci aşamada ise aracımızı yakın yörüngeye çıkaracak ilk fırlatmayı bu kez kendi milli roketlerimizle yapmayı hedefliyoruz. Ay''a yumuşak iniş gerçekleştireceğimiz bu aşamayı da tamamladığımızda Ay''da bilimsel faaliyetler yapabilen sayılı ülkelerden biri konumuna geleceğiz. Böylece, medeniyet coğrafyamızın da sembolü olan hilali, al bayrağımızla Ay''a göndermenin gururunu milletimize yaşatacağız. Hazırlıklarına başladığımız Ay Programı, fırlatma, roket ve kontrol teknolojilerindeki atılımlarımız için bir kaldıraç görevi görecektir.
Bu program yüksek radyasyona dayanıklı teçhizat teknolojisinden haberleşmeye, otonomiden yapay zekaya kadar birçok alandaki çalışmalara zemin oluşturacaktır. Böylece yerli ve milli olarak geliştirdiğimiz alt sistemlerin ticarileştirilmesinin de önü açılacaktır. Tabii bu oldukça zor ve riskli bir görevdir. Yakın zamanda Ay''a iniş denemeleri başarısızlıkla sonuçlanan ülkeleri hepimiz gördük. Türk mühendislerinin inşallah bu görevi başaracaklarına tüm kalbimle inanıyorum."
