Daha önce popülist Başkan Jair Bolsonaro''nun mağlubiyetinden bahsetmiştik. Avrupa''da popülistler hâlâ yükselişteyken, (hatırlarsanız) Macaristan seçimlerinde Orban''ın seçim zaferinden dersler çıkarıyorken, şimdi gelin bir de popülist bir liderin alt edildiği Brezilya seçimlerinden dersler çıkaralım…

Pek tabii, Brezilya ve Türkiye arasında kültürel veya siyasi açılardan pek çok farklılık var, bu açıdan, Bolsonaro''nun yalnızca bir dönemdir iktidarda oluşu ve pembe dalganın etkisi, yani Latin solunun yükselişi yadsınamaz elbet ancak yine de seçim propaganda sürecine bir bakmakta fayda var.

Otoriter, anayasa ve anayasal kurumlara açıkça karşıt söylemleri olan, hatta "Anayasa benim!" diyecek kadar ileri giden Bolsonaro, asla yenilmeyeceğine dair söylemlerine rağmen, bugün Brezilya tarihinde ikinci defa seçilemeyen ilk başkan.

Peki, bu sert düşüşü ona ne yaşattı? Muhalefet nasıl bir strateji izledi de seçimlerde başarıyı yakalayabildi? Brezilya muhalefetinin seçim propagandasından öne çıkan önemli başlıklardan Türkiye''deki muhalefetin de kulağına küpe olması gerekenlere bakalım…

Muhalefet nasıl bir strateji izlemeli?

Yoksulluğu, açlığı öne çıkarmak. Halkın sesini duymak, bu minvalde talebini ve şikayetini okumak ekonominin kötü olduğu ve daha kötüye gittiği toplumlarda çok kolay: Halk, doymak istiyor. Halk, yarınlarına karşı endişelerini azaltmak ve kolaylıkla ihtiyaçlarını karşılayabilmek istiyor.

Hâl bu iken, muhalefetin yeni konular üzerinden söylemler geliştirmesine de gerek yok. Öne çıkaracağı, propagandasının merkezine alacağı başlıca husus, ekonomi.

Rehavete kapılmamak. Anketlerde fark çok yüksek görülse de Brezilya seçim sonuçları gösterdi ki anketler gerçeği tam olarak yansıtmıyor. Üstelik ilk turdaki pay dahi, devlet gücünü elinde barındıran iktidarın imkanlarını doğru kullanmasıyla büyük ölçüde kapanabiliyor. Belki bu defa Brezilya için yeterli olmadı ancak ikinci turlar her zaman muhalefete avantaj yaratmıyor.

Dolayısıyla ikinci turda kazanmaya odaklanmak yerine, öncelikle ilk tura odaklanmakta ve anketlere fazla güvenmemekte fayda var.

Seçmene ''tek seçeneğiniz onlar değil'' mesajını iyi vermek ve güven aşılamak.

Seçim güvenliğini sağlamak. Brezilya''da seçimlere dair tutanaklar için dijital bir sistem kullanılsa da seçim güvenliğini sağlamak adına oy sayım işlemi hızlı bir şekilde gerçekleştirilerek, olası manipülasyonları en başta bastıracak bir yöntem uygulandı. Zira seçimleri yürütmenin en iyi yolunun hızlıca açıklanan şeffaf sonuçlardan geçtiği bilinen bir gerçek.

Seçimi kazanmak yetmeyecek

Muhalefetin seçim sürecinin başladığı şu süreçte, artık çok daha dikkatli olması, hata yapmaması gerekiyor. Popülist bir iktidarla mücadele ederken seçimlerden galip çıkmak elbet zor, ancak az farkla alınan galibiyet güçlü bir popülist muhalefete rağmen yönetmek demek anlamına geliyor ki bu da oldukça zor.

Zira, seçimi kazanmak, popülistleri iktidardan indirse de popülistler, kutuplaştırdığı toplumda siyaset yapmayı sürdürüyorlar. Bu da bir sonraki dönemin iktidarı olmaya aday oldukları anlamına geliyor.

Brezilya''da Lula, seçimleri küçük bir farkla kazandığı için, güçlü bir Bolsonaro muhalefetiyle mücadele ederek yöneteceği bir döneme girmiş bulunuyor. Bu da bazı kanunları çıkarmak için Bolsonaro''yla iş birliği yapmasını gerektiriyor.