Ekonomist Evren Devrim Zelyut’tan Kritik Açıklamalar;
Yeniçağ yazarı Evren Devrim Zelyut, bugün başlayacak Fed toplantısının Türkiye ekonomisi üzerinde oluşturabileceği etkileri değerlendirdi.
“Bu toplantı da bizi ilgilendirecek en önemli sonuç şu olacak; Amerikalılar salgın başladığında, firmalarını ayakta tutabilmek adına 4 trilyon dolardan fazla para bastılar. Bununla beraber merkez bankasının varlığı 8 trilyon doları aştı. Fed bu akşam bu 8 trilyon doları geri çekip çekmeme konusunu tartışacak. Amerikalılar bir para yardımıyla toparlayabilirken bizim firmalarımız dışa bağımlı olduğu için aynı durum söz konusu değil.
Vatandaşımızı ilgilendiren noktaya gelirsek, cebinde doları olan bu durumdan şöyle etkilenecek; ABD merkez bankasının varlığının 8 milyar doları bulması enflasyonun yükselmesine neden oldu. Çünkü bastığınız para ile mal ve hizmet doğru orantılı olmazsa enflasyon oluşur. Akşam ki toplantı da piyasanın koşulları şu an bu parayı çekmek için hazır değil şeklinde bir açıklama gelirse dolar/TL yukarıya çıkmayacak, yatay seyrinde devam edecek. Fakat ABD delta virüsünü yenmeye başladığında Fed piyasaya sürdüğü paraları geri isteyecek. Eğer bugün bu karar alınırsa Dolar 8.60’ın üzerine çıkar.
Dolar’da 8.50 kritik bir sınır. Şu anda dolar yukarı gitmiyor ve fakat aşağı da inmiyor. Aslında doların aşağı düşmesi için müthiş bir atmosfer vardı. Çünkü turizm toparlandı, bayramdan önce birçok kişi dolar bozdurdu, Rusya ile uçuşlar başladı, Çin ile swap yaptık ve buradan ekstra para geldi, IMF’den Ağustos sonu para gelecek bu da destekleyici oldu. Bunun dışında cari açığın beklentiden düşük gelmesi de bu durumu destekledi. Tüm bunlara rağmen dolar 8.50’nin altına inmedi. İşte bu yüzden burası kritik sınır diyoruz. Önümüzdeki günlerde sıkıntılı bir durum olduğunda, 8.50’nin üzerinde duran kur demek, yukarı çok sert hareket demek.
Uluslararası finans enstitüsü Türkiye için 9.50 dolar/TL tahmini açıkladı. İktidar seçime yaklaştıkça durgunluğa girmiş piyasayı canlandırmak için tekrar kredi gazı verecek. Firmalar ithalata başlayacak. İthalat başlayınca dolar/euro dışarıya çıkacak, bunun sonucunda dolar kuru 9.50 seviyesine kadar çıkabilir.
IMF tek başına çözüm değil, kısa vadeli bir çözüm. IMF iktidarın borç aldığı piyasalardan daha düşük faizle borç veriyor. Fakat bunun yanında bir şart sunarak verdiği krediyi denetlemek istiyor. Bundan dolayı AKP hükümeti bu çözüme yanaşmıyor. Bence IMF’den borç alarak kuru düşürmek yetmiyor. Eğitim, hukuk ve teknoloji reformu ile geleceğe yönelik kalıcı adımlar atılmalı.” Şeklinde açıklamalarda bulundu.
