Türk Lirası tarihinin en büyük değer kaybını yaşarken, dolar 15 lirayı zorladı Euro ise 17 liraya dayandı.
Geniş tanımlı para arzı üzerinden ekonomideki durumu gözler önüne seren bir grafiğe de paylaşımında yer veren ünlü ekonomist Cüneyt Akman, durumu ironik bir şarkı ile de özetledi.
Türk Lirası karşısında şahlanan dolar ve euronun yanı sıra şahlanışa devam eden enflasyona da gönderme yapan Akman, "Yine de şahlanıyor" türküsünü hatırlarttı.
Twitter hesabından paylaşımda bulunan Akman, “Arka fona da şu türküyü mü koysak: Yine de şahlanıyor, aman, kolbaşının kıratı...” ifadelerini kullandı.
Şöyle ki; eğer bir ekonomide para arzı çok artarsa faiz oranı düşerken enflasyon oranının yükseldiği görülür.
Aksi takdirde ekonomide para arzının azalması durumunda ise faiz oranlarının yükseldiği, fiyatların ve üretimin azaldığı görülür.
Bu durum işsizliğe ve üretim kapasitesinin yetersiz kullanılmasına yol açar.
PARA ARZI NEDİR, NASIL ÖLÇÜLÜR?
Para arzı, bir ekonomide bir dönemde piyasada bulunan para stokuna verilen addır. M harfiyle gösterilir. Bu kavram emisyon hacminden büyüktür, içinde emisyon yani dolaşımdaki banknotlar ve madeni paralara ek olarak başka satın alma araçları da vardır.
Para arzının çeşitli şekillerde ölçülmesi mümkündür. Bu ölçümler genellikle iki grupta toplanır; dar para arzı ve geniş para arzı.
Dar para arzı iki şekilde ölçülür: M0 ve M1.
M0 = (Dolaşımdaki Banknotlar + Madeni Paralar) – Banka kasalarındaki nakit
M1, M0’a bankalarda bulunan vadesiz mevduatın da eklenmesiyle ortaya çıkar. M1 = M0 + Vadesiz Mevduat.
Geniş para arzı da iki şekilde ölçülür: M2 ve M3.
M2, M1’e vadeli mevduatların eklenmesiyle bulunur. M2 = M1 + Vadeli mevduat
M3, en geniş para arzıdır, M2’ye repo ve para piyasası fonları ve ihraç edilen menkul kıymetler eklenerek bulunur. M3 = M2 + Repo + Para piyasası fonları + İhraç edilen menkul kıymetler.
Paylaşımda yer alan güncel tablolar şu şekilde:
