Çukurova Üniversitesi (ÇÜ) Tıp Fakültesi Balcalı Hastanesi’nden Doç. Dr. Alper Avcı, çiğneme gücü azalan ve yutma refleksleri zayıflayan yaşlıların, büyük parça etleri yutmaya çalışmasıyla yemek borusunda tıkanmaların yaşandığını söyledi. Doç. Dr. Avcı, "Bu noktada en önemli şeylerden biri etin içinde kemik olup olmadığıdır. Yemek borusunun yaralanması durumunda 'mediastinit' dediğimiz hayati organların bulunduğu boşluğun enfeksiyonu geliştiği zaman ölüm oranı maalesef ki çok yükselmektedir" dedi.
Doç. Dr. Alper Avcı, özellikle diş problemleri yaşayan, çiğneme gücü azalan ve yutma refleksleri zayıflayan yaşlıların, büyük parçalar halindeki etleri yerken yemek borusunun tıkanması gibi durumlarla karşı karşıya kaldığını belirten Doç. Dr. Avcı, uyarılarda bulundu.
YEMEK BORUSU YARALANMASI
Özellikle küçük kemik parçalarının bulunduğu etlerin yemek borusunu tıkamasıyla ölümcül bir risk yaratacağının altını çizen Doç. Dr. Avcı, şöyle devam etti:
"Yaşlı hastalar, diş problemlerinin yanı sıra çiğneme gücü azalmış olmasından dolayı özellikle büyük parça etleri yutmakta çok büyük güçlük çekiyor. Bu et parçaları yemek borusunun başlangıcında takılıp, kalıyor. Aynı bölgede nefes borusu da başladığı için bu hastalarda nefes darlığı ve yutma güçlüğü görülüyor. Bu noktada en önemli şeylerden biri etin içinde kemik olup olmadığıdır. Yemek borusunun yaralanması durumunda 'mediastinit' dediğimiz hayati organların bulunduğu boşluğun enfeksiyonu geliştiği zaman maalesef ki ölüm oranı çok yükselmektedir. Bu vakalar genellikle yaşlı hastalar oldukları için aile bireylerince göz önünde oluyorlar. Bu gibi gıdaları tüketenlerin daha küçük parçalar halinde, daha kesici ve ezici dişleri kullanarak uzun süre çiğnedikten sonra yutmaları önemlidir. Hastalarda oluşabilecek ani yutma güçlüğü, tükürüğünü yutamadığından dolayı ağzından tükürük gelmesi problemi veya eş zamanlı oluşabilecek nefes darlığı durumlarında yemek borusundaki tıkanmalar her zaman akla gelmelidir."
HEİMLİCH MANEVRASI İŞE YARAMAYABİLİR
Hastaların yaşlı olmasının yanında kalp ve tansiyon gibi hastalıkların eşlik etmesinin yabancı cisimlerinin çıkarılması konusunda riskleri artırdığına işaret eden Doç. Dr. Avcı, "Parmakla yapılan müdahalelerde o bölgedeki büyük bir yabancı cismin yer değiştirerek solunum yollarını tıkama riski var. Heimlich manevrası ise özellikle solunum yollarındaki tıkanmalarda hayat kurtarıcı bir manevradır. Ancak burada yabancı cismin yeri yemek borusudur. Dolayısıyla ani diyafram refleksi ile akciğer içindeki basıncı artırarak yabancı cismin dışarı atılmasını sağlayacak refleksler, bu yabancı cisimlerin hem büyük olmaları hem de yemek borusunda olmasından dolayı çok fazla işe yaramayacaktır. Mümkünse en yakın sağlık kuruluşuna başvurmalarını tavsiye ederiz. Hastanede narkoz gerektirmeden endoskopik müdahaleyle ya da genel anestezi ile narkoz altında bu yabancı cisimler rahatlıkla çıkarılabilmektedir" diye konuştu.
