YENİÇAĞ - Özel Haber / Merve KIZILALP
Prof. Dr. Şener Üşümezsoy Malatya'nın Yeşilyurt ilçesinin merkez üssü olduğu depremlerle ilgili Yeniçağ'a özel açıklamalar yapmaya devam ediyor.
"BU BÖLGEDE BİR FAY HATTI YOK"
Televizyonlarda açıklama yapan diğer deprem bilimcilere yanıt olarak Üşümezsoy "Onlar Yeşilyurt veya Malatya'daki fayın Arap plakasını sıkıştırdığı için bunlara 'sıkıştırma fayları' diye bahsediyorlar, oysa ne faylar ne de bölgenin tektoniğiyle ilgisi olmayan yorumlar yapılıyor. Aynı mantıkta 'Doğu Anadolu fayı Anadolu Batıya kaçtığı için Karlıova'dan başlayıp Pütürge'ye, Pütürge'den Gölbaşı'na, Gölbaşı'ndan Pazarcık'a, Pazarcık'tan Türkoğlu'na oradan da Düziçi ve Kıbrıs'a giden bir Doğu Anadolu fayı ile; Anadolu batıya kaçtığı için bu deprem oluyor' diyorlardı. Oysa Pazarcık kesinlikle Türkoğlu-Düziçi-Osmaniye-Yumurtalık hattında bir fay hattı yok. Bu da Adana'nın bu depremde yerle bir olmamasının nedeni olarak görülüyor. Çünkü fay güneye doğru Amik Ovası'na doğru döndüğü için Adana, Antakya, Gaziantep ölçeğinde bu depremi yaşamadı."
Üşümezsoy şimdi ise 'Arap plakası sıkıştırdığı için bu depremler oluyor' tezi var denildiğine dikkat çekerek durumu şu sözlerle açıkladı:
Oysa Arap plakası sıkıştırınca Doğu Anadolu yan atımlı fayı gelişiyor ve Doğu atımlı fay 2020'de Sivrice ve Pütürge'de kırılıyor. Daha önce de hemen Malatya'nın güneyindeki Sürgü fayı, Doğanşehir ile Ceyhan arasındaki fay daha önce kırılmış olduğu için stres yoktu. Bu depremde Elbistan'da kırılan fay batıya doğru Çardak fayına doğru ilerledi ve çardak fayından sonra güneye dönerek Göksu fayı, Saimbeyli fayı gibi faylarla Adana havzasına girdi. Kozan depremi ve Adana'ya doğru giden Ceyhan fayı bu sistemdeydi.
FAYLAR NEREYE DOĞRU HAREKET EDİYOR
Arka arkaya gerçekleşen depremlerin ardından fayların nereye doğru hareket ettiğini açıklayan Şener Üşümezsoy, Kozan fayını anlatırken vurguladığımız ikinci nokta bu fayın Malatya'nın Doğanşehir ilçesinden Kuzeydoğuya yani Yeşilyurt'a doğru giderek ilerlediğine değindi. Dolayısıyla 6 Şubat'ta kırılan Elbistan fayının yüklediği stresin Kuzeydoğu'ya doğru giden Yeşilyurt fayı üzerinde bir deprem yarattığını ve bu depremin artçı olmadığını belirterek 5.6'lık bir deprem oluşturduğunun altını çizdi. Söz konusu depremlerin kırılmış fayda olduğunu değil, kırılmamış bir fayda olan stresin yüklenmesinden kaynaklandığını ifade etti.
Bir harita paylaşan Üşümezsoy haritayı şu sözlerle açıkladı:
"Fay çözümlerine bakıldığı zaman, Yeşilyurt'taki fayın tipik bir yan atılımlı fay olduğu ve Kuzey 45 derece, doğu gidişli bir fay hattı olduğu görülüyor. Bu anlamda da sol yanlı bir fay sistemi olarak Doğu Anadolu fayının stresini boşaltmış olduğu aktarılıyor. İkinci kırılmada Elazığ fayı ve Çardak fayının yolu Kuzeydoğu'ya doğru Malatya içinden geçerek Elazığ'a doğru gidecek olan bu sistemde yer almıştır."
FAYLAR BİRBİRİNİ TETİKLİYOR
Fayların birbirini tetiklediğine değinen Prof. Dr. Üşümezsoy "Güneydeki Sivrice'den, Pütürge-Gölbaşı ve Pazarcık'a doğru giden yol ise ve Antakya'daki fayı tetiklemiştir. Adana havzasına doğru dönen Ceyhan fayı ise Amik Ovası'ndaki Amanos fayına benzemektedir" dedi.
Fay çözümlerine bakıldığı zaman kuzeydoğu ve güneybatı yönünde sıkışmış ve bu yönünü sıkıştırması ile güneydeki bloğun Kuzeydoğu'ya doğru; Kuzeydeki bloğun da Güneybatı'ya doğru hareket ettiğine değinen Üşümezsoy, başka bir ifade ile Malatya'nın hareketlendiğini ve bu hareketin düzleminin de Yeşilyurt fayını oluşturduğunu ifade etti.
