Bireysel Emeklilik Sistemi (BES) dünyanın bir çok gelişmiş ülkesinde kullanılıyor.

En az 10 yıl para yatırdığınızda ya belli yaşta emekli olup emeklilikle ikinci emekli maaşınız olacaktı ya da nemaları ile birikmiş paranızı topluca alacaktınız.

Sisteme ne kadar erken yaşta girerseniz ve ne kadar uzun süre kalırsanız o kadar çok birikim yapmış olacaksınız. Tabii ki emeklilikte maaşınız da o kadar yüksek olacak.

Hani yurtdışında yaşayan emekliler ülkemize gelip, bizim emeklilerin hiçbir zaman gidemeyeceği o lüks tatil köylerinde tatil yapıyor ya, işte bu sistem sayesinde.

Çünkü onların ikinci bir emekli maaşı var. Hatta normal sosyal güvenlik sisteminden aldığı maaştan daha fazlasını alıyor.

Türkiye bu sistemin yaygınlaşması için 2014 yılında  devlet katkısını devreye soktu. Sen 100 lira ödüyorsun devlet de sana yüzde 25'i kadar katkı sağlıyor.

Türkiye'de bireysel emeklilik sistemi bugün tamamen devlet katkısıyla ayakta duruyor. Yarın devlet bu yüzde 25'lik katkısını kesmesi veya düşürmesi halinde eminim çok sayıda insan sistemden çıkar.

Burada sorun emeklilik fonlarının çok iyi yönetilmemesi ve denetlenememesi.

Emeklilik şirketinin çalıştıkları fonlar maalesef çok iyi yönetilemiyor.

Dönemin Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek, profesyonel portföy yönetim şirketlerinden beklentilerinin olduğunu belirterek, "Sırtınızı BES'e dayayıp yüksek ücretler, düşük performansla yolunuza devam edemezsiniz. Açık ve net olarak söylüyorum, biz bu piyasayı yakından gözetliyoruz" diyerek uyarmıştı.

Şimşek'in siyasi ömrü fon şirketlerine çeki düzen vermeye yetmedi.

Şu anki mevcut yönetim tamamen farklı alemde olduğu için bu alanı iyice boş bırakmış durumdalar.

Her ne kadar Sigorta Denetleme Kurulu kurulmuş olsa da, bu kuruldan ben şahsen kısa vadede bir şey beklemiyorum.

Nedenine gelince, bankalar!

Evet sorun bankalarda. Bireysel Emeklilik Sistemi BES pazarlamasının yüzde 90'lık bölümünü bugün bankalar yapıyor.

Her şeyi daha fazla kazanmak adına manipüle etmekle ünlü bankalarımız maalesef BES'i de kendi çıkarları doğrultusunda kullanıyorlar.

Şube personeline komisyon için dayatılan hedefler, vatandaşların bilinçsizce sisteme girmesine ve bir süre sonra çıkmasına neden oluyor.

Bireysel Emeklilik Sistemi pazarlaması hiçbir zaman hedef olarak verilemez. Bu sistem vatandaşa anlatılarak doğru bir şekilde yapılmalı. Sen bir plazanın 22 katında oturup, bu hafta 10 bin yeni giriş istiyorum  dersen ve bunu da şube personeline işten atma tehdidi ile yaptırırsan sonucu sağlıklı olmaz.

Kredi verirken, çaktırmadan imzalatılan sözleşmelerden tutun da "hedefim var ne olur yapın 2-3 ay sonra iptal edersiniz" ajitasyonuna kadar onlarca yöntemle yapılan pazarlamadan ne hayır beklersiniz ki?

Son olarak iki büyük banka Bireysel Emeklilik  Sistemi üzerinde akıl almaz oyunlar oynuyor.

Her ikisinin de kendi emeklilik şirketi var.  Son aylarda ısrarla müşterilerinin mevduatını bozdurup, bir yıllık BES girişi yaptırıyor.

Üstelik bunu 80 yaşındaki müşterilerine bile yapıyorlar.

80 yaşında bir vatandaşa bireysel emeklilik yapılır mı?

Yapılmaz, ama bankalar sırf komisyon için yapıyor.

Bu iki bankanın yüklü miktarda mevduatı olan müşterilerini ısrarla kısa vadeli Bireysel Emeklilik Sistemi'ne sokması gerçekten ilginç. Adamın bankada 1.5 milyon lirası var ve mevduattan daha fazla kazanacaksın denilip 1 yıllığına BES'e sokuluyor. Gerek BDDK, gerek Hazine ve Maliye Bakanlığı gerekse yeni kurulan Sigorta Denetleme Kurulu bu iki bankanın son 6 aydaki Bireysel Emeklilik sözleşmelerini incelesin. Bu sözleşmeye imza atan insanlara bir sorsunlar size ne vaad edildi ne bekliyorsunuz diye.

Türkiye'de bankalar her şeyin suyunu çıkartıyor. Nitekim Bireysel Emeklilik Sistemi'nin de suyunu çıkartmaya başladı.

Buna müdahale edilmez ise eğer, BES'de daha önceki birikim projeleri gibi yok olur gider.